پیشنهادی برای اصلاح سفرهای ایرانی

دکتر نسرین امیدوار اظهار داشت:نیاز روزانه بدن به ید بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ میکروگرم است که از این نظر آبزیان از میزان قابل توجهی ید برخوردارند و باید افزودن ماهی در سبد غذایی و سفره ایرانیان به طور جدی مورد توجه قرار گیرد.

بر اساس آخرین آمار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ایرانی ها روزانه بطور متوسط 10 تا 12 گرم نمک مصرف می کنند که این میزان دو تا سه برابر میانگین استاندارد جهانی یعنی کمتر از پنج گرم نمک در روز است.

نمک از جمله دلایل اصلی ابتلا به فشارخون، سکته های قلبی و مغزی، بیماری های کلیوی و پوکی استخوان به شمار می رود و از همین رو بسیج ملی کاهش مصرف نمک از 6 دی آغاز و تا 15 بهمن ماه با هدف کاهش مصرف نمک، اطلاع رسانی، فرهنگ سازی و اصلاح الگوی مصرف مواد غذایی آغاز شد.

***غنی سازی آب آشامیدنی و آرد با ید

دکتر امیدوار در مورد ید دار کردن سایر مواد غذایی به جای نمک افزود:برخی از کشورها به جای نمک، آب آشامیدنی و آرد را با ید غنی کرده اند تا میزان دریافتی ید مورد نیاز بدن را تامین کنند.

وی اظهار کرد:افزودن ید مورد نیاز بدن به مواد غذایی به غیر از نمک مصرفی نیازمند برنامه ریزی اساسی و اصولی است که از سوی مسئولان حوزه سلامت در کشور باید صورت گیرد.

به گفته وی در صورت ضرورت برنامه ریزی غنی سازی ید باید مطالعات علمی از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان غذا و دارو ، اداره بهبود تغذیه و انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی صورت گیرد تا بتوان آن را جایگزین نمک مصرفی کرد.

امیدوار یاد آور شد:اجرا کردن برنامه غنی سازی آب آشامیدنی یا آرد با ید به جای نمک تصفیه شده ید دار نیاز به زمان زیادی دارد.

وی اضافه کرد:ید عنصر حیاتی برای زندگی انسان است که به صورت عمده در خاک یافت می شود که البته خاک ایران فقیر از ید بوده که اضافه کردن مقادیر کافی از این ماده مغذی در برنامه غذایی ضروری است.

امیدوار با بیان اینکه ید مورد نیاز بدن باید به طور روزانه تامین شود،توضیح داد:کمبود ید در کشور با موفقیت تحت کنترل قرار گرفته و از سال 1370 برای کاهش بیماری های ناشی از کمبود ید در کشور نمک مصرفی را با ید غنی سازی شده در دسترس همگان قرار گرفت.

به گفته امیدوار در حال حاضر ایران جزو کشورهای فاقد بیماری های مربوط به کمبود ید قرار دارد و این طرح توانسته بیماری گواتر را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

***نمک دریا حاوی فلزات سنگین است

امیدوار ادامه داد:به طور طبیعی ید در آب،خاک و برخی آبزیان همچون ماهی، صدف و جلبک وجود دارد.

دانشیار گروه تغذیه جامعه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: فقط نمک مجاز در کشور نمک تصفیه شده ید دار است که البته چند سالی است نمک دریا نیز به بازار آمده و مردم به اشتباه تصور می کنند که چون این نمک از دریا استخراج شده پس ید موجود در آن بیش از نمک ید دار است.

به گفته این متخصص تغذیه، نمک دریا فاقد ید کافی بوده و دارای ناخالصی هایی مانند فلزات سنگین مس و کادمیوم است و بهتر است از مصرف کردن نمک دریا در آشپزخانه ها پرهیز کرد.

*** کم مصرف کردن نمک موجب کاهش ید دریافتی به بدن نمی شود

دکتر امیدوار با بیان اینکه کاهش نمک مصرفی روزانه مشکلی در دریافت ید به بدن ایجاد نخواهد کرد گفت:میزان نمک مصرفی در رژیم غذایی برای سلامتی بسیار با اهمیت بوده و همواره متخصصان تغذیه بر کاهش نمک مصرفی در برنامه غذایی تاکید جدی دارند.

این متخصص تغذیه جامعه توصیه کرد:یکی از راهکارهای کاهش نمک مصرفی این است که نمکدان را از سر سفره حذف کرده تا میزان دریافت سدیم کاهش یافته و در نتیجه از برخی بیماری ها مانند فشار خون و کلیه درامان بود.

امیدوار با بیان اینکه هر فرد در روز باید حدود 5 تا 6 گرم نمک مصرف کند،گفت:میزان مصرف نمک در کشور 12 گرم در روز است که بیش از حد استاندارد جهانی است.

به گفته وی نیاز روزانه بدن به ید بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ میکروگرم است که آبزیان از میزان قابل توجهی ید برخوردارند و باید مصرف ماهی در سبد غذایی و سفره ایرانیان به طور جدی مورد توجه قرار گیرد.

دانشیار گروه تغذیه جامعه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اظهار کرد:متخصصان بر مصرف نمک یددار تصفیه شده در برنامه غذایی روزانه افراد تاکید کردند اما باید توجه داشت کاهش نمک در برنامه غذایی به این معنا نیست که ید کمتری به بدن می رسد.

به گفته وی برای پیشگیری از بیماری های قلبی - عروقی و افزایش فشارخون، مصرف کم نمک توصیه شده اما همان مقدار کم باید از نمک یددار باشد تا ید مورد نیاز بدن تامین شود.

***راهکار های کاهش نمک در رژیم غذایی

امیدوار با اشاره به راهکارهای کاهش مصرف نمک در برنامه غذایی افزود : برای طمع و مزه دار کردن مواد غذایی ضروری نیست که از نمک استفاده کرد بلکه می توان از انواع سبزیجات خشک شده مانند آویشن، شوید، نعناع، سیر و همچنین پودر لیمو، زیره ، غوره و آب نارنج برای مزه دار کردن استفاده کرد.

این متخصص تغذیه یاد آوری کرد:به کار بردن روش های سنتی برای طعم دار کردن مواد غذایی کمک خواهد کرد که غذاها با طمع دلپذیر آماده و تهیه شود و مهمتر از همه نمک کمتری نیز به بدن می رسد تا سلامتی افراد خانواده حفظ شود.

امیدوار افزود:فایده سبزیجات خشک این است که حاوی پتاسیم بیشتری هستند و مانع از بیماری های فشار خون می شوند.

وی یادآوری کرد:غذاهای آماده و فرآوری شده در کارخانه ها عمدتا مزه شور دارند و حاوی نگه دارنده و ترکیبات سدیم بوده و برای سلامتی افراد مضر است.

دانشیار گروه تغذیه جامعه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: مقدار ید موجود در نمک تصفیه شده بر اساس محاسبات صورت گرفته است و کاهش نمک مصرفی روزانه به معنای کاهش ید مورد نیاز بدن نخواهد بود.

دکتر امیدوار گفت:بر روی بسته های نمک، یددار بودن آن درج شده و توصیه می شود از خرید هرگونه نمک صادارتی یا نمک دریا خودداری کنید.